Αφασία. Τι είναι αλήθεια αυτή η ασθένεια που οδήγησε έναν σταρ του Χόλιγουντ όπως ο Μπρους Γουΐλις σε αναγκαστική συνταξιοδότηση; Πρόκειται για μια κατάσταση που επηρεάζει την ικανότητα επικοινωνίας.
Μπορεί να επηρεάσει την ομιλία και τον τρόπο που γράφει κανείς. Κοινώς, επηρεάζει το πως κατανοεί και χρησιμοποιεί ο ασθενής τον γραπτό ή προφορικό λόγο.
Τυπικά η αφασία πλήττει έναν άνθρωπο μετά από εγκεφαλικό ή τραυματισμό στο κεφάλι. Ωστόσο μπορεί να παρουσιαστεί από έναν αργά αναπτυσσόμενο όγκο στον εγκέφαλο ή κάποια εκφυλιστική ασθένεια που προκαλεί μόνιμη βλάβη.
Η σοβαρότητα και η ένταση της αφασίας εξαρτάται από μια σειρά παραγόντων συμπεριλαμβανομένης της αιτίας και της έκτασης της εγκεφαλικής βλάβης.
Εφόσον παρουσιαστεί αφασία σε κάποιον άνθρωπο, η κύρια θεραπεία είναι λογοθεραπεία. Το πρόσωπο με αφασία, ουσιαστικά, ξαναμαθαίνει από την αρχή τη γλώσσα και τη χρήση της και πως να επικοινωνεί.
Συνήθως συμμετέχουν τα μέλη της οικογένειας στην όλη διαδικασία βοηθώντας το άτομο να επανακτήσει την ικανότητα στην επικοινωνία.
Συμπτώματα της αφασίας:
- Ομιλία σε μικρές ή ημιτελείς προτάσεις.
- Ομιλία σε προτάσεις που δεν βγάζουν νόημα.
- Αντικαθιστώντας τη μία λέξη με την άλλη ή τον ένα ήχο με τον άλλο.
- Ομιλία με λέξεις που δεν αναγνωρίζονται / υφίστανται.
- Αδυναμία παρακολούθησης της κουβέντας των άλλων ανθρώπων.
- Συγγραφή προτάσεων που δεν βγάζουν νόημα.
Ποιες είναι οι μορφές της;
Εκφραστική: Αποκαλείται αλλιώς και Broca. Άνθρωποι με αυτού του είδους την αφασία ίσως κατανοήσουν καλύτερα αυτό που λέει κάποιος απ’ αυτό που μπορεί οι ίδιοι να εκφράσουν. Οι ασθενείς της εκφραστικής αφασίας πασχίζουν να βγάλουν λέξεις και μιλάνε με πολύ σύντομες προτάσεις στις οποίες παραλείπουν λέξεις που είναι απαραίτητες για μια σωστή πρόταση. Π.χ. μπορεί να πουν «θέλω φάω» αντί «θέλω να φάω». Συνήθως ο ακροατής καταλαβαίνει τι θέλει να πει ο ασθενής, ωστόσο το κακό είναι ότι καταλαβαίνει και ο ασθενής ότι δεν μιλάει σωστά και αισθάνεται άβολα. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να υπάρχει ταυτόχρονα και παράλυση στη μία πλευρά ενός ανθρώπου με αφασία.
Περιεκτική / περιληπτική: Αυτού του είδους η αφασία που ονομάζεται και Wernicke’s οδηγεί τους ασθενείς στο να δημιουργούν μακροσκελείς και σύνθετες προτάσεις που συχνά δεν βγάζουν νόημα ή στις οποίες τοποθετούν και λέξεις που δημιουργούν οι ίδιοι και δεν υπάρχουν ή κάποιες που υπάρχουν αλλά δεν είναι απαραίτητες στην πρόταση. Συνήθως δεν αντιλαμβάνονται σωστά τον προφορικό λόγω των άλλων ανθρώπων ενώ και οι άλλοι άνθρωποι δεν τους καταλαβαίνουν εύκολα.
Σφαιρική: Αυτού τους είδους η αφασία χαρακτηρίζεται από φτωχή κατανόηση και δυσκολία σύνταξης λέξεων και προτάσεων. Η σφαιρική αφασία προκύπτει μετά από σημαντική βλάβη στα δίκτυα επικοινωνίας του εγκεφάλου. Άνθρωποι με σφαιρική αφασία έχουν σημαντικές δυσκολίες στην έκφραση και την κατανόηση.
Ποια είναι η θεραπεία;
Η επανάκτηση των ικανοτήτων της γλώσσας και της επικοινωνίας είναι μια σχετική αργή διαδικασία. Αν και αρκετοί άνθρωποι κάνουν σημαντική πρόοδο, ελάχιστοι επανακτούν πλήρως τα επίπεδα επικοινωνίας πριν από την αφασία. Η θεραπεία μετά την αφασία έχει ως στόχο ο ασθενής να επανακτήσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος της ικανότητας επικοινωνίας είτε ενθυμούμενος κομμάτια της γλώσσας που είχε ξεχάσει, είτε ανακαλύπτοντας και νέες μεθόδους επικοινωνίας.
- Άμεσο ξεκίνημα: Μελέτες έχουν δείξει ότι η θεραπεία είναι αποτελεσματική αμέσως μετά τον εγκεφαλικό τραυματισμό.
- Αποκατάσταση σε γκρουπ: Οι άνθρωποι με αφασία αισθάνονται πιο βολικά κάνοντας θεραπεία σε γκρουπ με άλλους ασθενείς αφού δοκιμάζουν πιο εύκολα την επανάκτηση της ομιλίας τους. Το «περιβάλλον» είναι πιο οικείο καθώς οι συμμετέχοντες αντιμετωπίζουν λίγο-πολύ το ίδιο πρόβλημα και τις ανάλογες δυσκολίες. Σε τέτοια γκρουπ αρχίζουν πιο εύκολα να εξερευνούν ξανά τις ικανότητες στην επικοινωνία και διευκρινίζουν ο ένας στον άλλο λάθη και λεκτικές παρανοήσεις.
- Κομπιούτερ: Στην αποκατάσταση της επικοινωνίας που έχει επηρεαστεί από την αφασία χρησιμοποιούνται ως «όπλα» και οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές μέσω των οποίων ο ασθενής ξαναμαθαίνει από την αρχή ρήματα και ήχους λέξεων.
- Φάρμακα: Στην παρούσα φάση μελετώνται διάφορα φάρμακα για την αφασία των οποίων η κύρια στόχευση είναι να βοηθήσουν το αίμα να ρέει στον εγκέφαλο και να γίνει πιο γρήγορη η αποκατάσταση της ζημιάς στους νευροδιαβιβαστές. Έχουν υπάρξει υποσχόμενα αποτελέσματα από ορισμένα φάρμακα ωστόσο απαιτείται περαιτέρω έρευνα.
- Εγκεφαλική διέγερση: Μία ακόμα θεραπεία υπό μελέτη είναι η εγκεφαλική διέγερση μέσω της διακρανιακής μαγνητικής οδού ή της απευθείας διακρανιακής διέγερσης συνεχούς ρεύματος. Αμφότερες έχουν ως στόχο τη διέγερση των εγκεφαλικών κυττάρων που έχουν υποστεί ζημιά και είναι μη επεμβατικές.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το περιεχόμενο του παρόντος διαδικτυακού ιστοτόπου δεν αποτελεί και δεν μπορεί να εκληφθεί ως ιατρική συμβουλή, διάγνωση, θεραπεία ή υπόδειξη. Όλες οι πληροφορίες παρέχονται στους αναγνώστες από επαγγελματίες υγείας, αποκλειστικά και μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς. Δεν υπάρχει καμία πρόθεση το περιεχόμενο αυτό να υποκαταστήσει την εξατομικευμένη ιατρική συμβουλή, διάγνωση, πρόγνωση ή θεραπεία.
