Κάποιος ρώτησε τον Osho: έχετε πει να αγνοούμε ό,τι αρνητικό υπάρχει στο μυαλό και να μη δίνουμε ενέργεια. Δυσκολεύομαι να ισορροπώ στην κόψη του ξυραφιού έτσι ώστε να τα αγνοώ δίχως να κυλάω στην καταπίεση και συνεπώς να ρίχνω πάλι πράγματα πίσω στο υποσυνείδητο. Μπορείτε, σας παρακαλώ, να μου πείτε πώς να διακρίνω, να ξεχωρίζω το ένα από το άλλο;
Αγνοώ ή καταπιέζω;
Ξέρετε ήδη να το κάνετε, η ερώτησή σας περιέχει τη διάκριση. Ξέρετε πάρα πολύ καλά πότε αγνοείτε και πότε καταπιέζετε. Αγνοώ σημαίνει ότι απλώς δε δίνω σημασία. Υπάρχει κάτι εκεί, ας υπάρχει. Δε σας απασχολεί με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, αν πρέπει να μείνει ή να φύγει. Δεν κρίνετε, δεν καταλήγετε σε καμία άποψη. Απλώς έχετε αποδεχτεί ότι υπάρχει κάτι εκεί, και δεν είναι δική σας δουλειά κατά πόσο πρέπει ή δεν πρέπει να βρίσκεται εκεί.
Στην καταπίεση παίρνετε ενεργά μέρος. Παλεύετε με την όποια ενέργεια, την αναγκάζετε να κρυφτεί στο υποσυνείδητο. Προσπαθείτε να μην μπορείτε να τη δείτε πια. Θέλετε να ξέρετε ότι δεν είναι πλέον εκεί.
Η ενέργεια του θυμού
Για παράδειγμα, ο θυμός είναι εκεί. Απλώς καθίστε ήσυχα και παρατηρήστε το γεγονός ότι ο θυμός είναι εκεί. Αφήστε τον να μείνει. Για πόσο θα μείνει; Νομίζετε ότι είναι κάτι το αθάνατο, το αιώνιο; Ακριβώς όπως ήρθε, θα φύγει. Απλώς περιμένετε. Μην κάνετε τίποτα, είτε για χάρη του, είτε εναντίον του. Αν κάνετε κάτι γι’ αυτόν, τον εκφράζετε, και όταν τον εκφράζετε μπλέκεστε σε ένα χάος, διότι το άλλο άτομο ίσως να μη διαλογίζεται. Θα αντιδράσει κι εκείνο, και μάλιστα με μεγαλύτερη οργή.
Τώρα έχετε μπει σε έναν φαύλο κύκλο. Έχετε θυμώσει, έχετε κάνει τον άλλο ναθυμώσει, και συνεχίζετε να θυμώνετε ολοένα και περισσότερο ο ένας στον άλλο. Αργά ή γρήγορα ο θυμός σας θα μοιάζει σχεδόν με έναν συμπαγή βράχο μίσους, βίας. Κι ενόσω κινείστε μέσα σε αυτόν τον φαύλο κύκλο, χάνετε συναίσθηση. Μπορεί να δολοφονήσετε, να σκοτώσετε, ή το λιγότερο να αποπειραθείτε να το κάνετε. Και όταν το επεισόδιο θα έχει τελειώσει, ίσως αναρωτηθείτε: Ποτέ δεν φαντάστηκα ότι θα μπορούσα να σκοτώσω κάποιον!
Ωστόσο, εσείς δημιουργήσατε την ενέργεια, και η ενέργεια μπορεί να κάνει οτιδήποτε. Η ενέργεια είναι ουδέτερη. Μπορεί να δημιουργήσει, μπορεί να καταστρέψει, μπορεί να φωτίσει το σπίτι σας και μπορεί να το κάνει να τυλιχτεί σε φλόγες.
Παρατηρήστε τα συναισθήματα
Αγνοώ σημαίνει δεν κάνω τίποτα γι’αυτό. Ο θυμός είναι εκεί. Απλώς σημειώστε ότι ο θυμός βρίσκεται εκεί, ακριβώς όπως όταν βλέπετε ότι έξω υπάρχει ένα δέντρο. Χρειάζεται να κάνετε εσείς κάτι γι’ αυτό; Ένα σύννεφο ταξιδεύει στον ουρανό χρειάζεται να κάνετε κάτι εσείς γι αυτό; Ο θυμός είναι κι αυτός ένα σύννεφο που ταξιδεύει σε μια οθόνη του μυαλού σας. Παρατηρήστε τον λοιπόν, αφήστε τον να προχωρήσει.
Και μη λέτε ότι ισορροπείτε στην κόψη του ξυραφιού. Μη μεγαλοποιείτε τα μικρά. Αυτό είναι πολύ μικρό, και μπορεί να γίνει πολύ εύκολα. Απλώς πρέπει να δεχθείτε ότι ο θυμός είναι εκεί. Μην προσπαθείτε να τον απομακρύνετε, μην προσπαθείτε να κάνετε κάτι γι’αυτό, και μη ντρέπεστε που νιώθετε θυμό. Ακόμα και ντροπή αν νιώσετε, έχετε αρχίσει να ενεργείτε -δεν μπορείτε να μείνετε αδρανείς;
Η θλίψη είναι εκεί, ο θυμός είναι εκεί. Απλώς παρατηρήστε τα. Και ετοιμαστείτε για μια έκπληξη. Αν μπορείτε να παρατηρείτε και η επαγρύπνησή σας είναι αμόλυντη, είναι καθαρή -αν πραγματικά δεν κάνετε τίποτα κι απλώς κοιτάτε- ο θυμός σιγά σιγά θα περάσει. Η θλίψη θα εξαφανιστεί, και θα μείνετε με μια πολύ καθαρή συναίσθηση. Δεν ήσαστε τόσο καθαροί προηγουμένως, διότι η πιθανότητα του θυμού ήταν παρούσα. Τώρα η πιθανότητα έχει γίνει πραγματικότητα και έχει χαθεί μαζί με το θυμό. Είστε πολύ πιο καθαροί. Δεν ήσαστε τόσο σιωπηλοί, τόσο γαλήνιοι. Τώρα είστε. Η θλίψη έχει απορροφήσει κάποια ενέργεια. Δε θα σας επέτρεπε μια τόσο βαθιά αίσθηση ευτυχίας, θα συννέφιαζε τη συναίσθησή σας.
Καταπιεσμένα συναισθήματα
Θυμός, θλίψη και όλα τα άλλα αρνητικά συναισθήματα ρουφούν την ενέργειά σας. Βρίσκονται όλα εκεί επειδή τα έχετε καταπιέσει, και καθώς είναι καταπιεσμένα δεν τα αφήνετε να βγουν. Τα έχετε ρίξει στο υπόγειο και έχετε κλείσει την πόρτα. Δε μπορούν να δραπευτεύσουν. Ακόμα και αν θελήσουν να δραπετεύσουν, δε θα τους το επιτρέψετε. Και θα διαταράσσουν ολόκληρη τη ζωή σας. Τη νύχτα θα γίνονται εφιάλτες, άσχημα όνειρα. Τη μέρα θα επηρεάζουν τις πράξεις σας.
Και υπάρχει η πιθανότητα κάποιο συναίσθημα να μεγαλώσει τόσο ώστε να μην ελέγχεται. Καταπιέζετε και καταπιέζετε και καταπιέζετε, και το σύννεφο μεγαλώνει. Φτάνει σε ένα σημείο όπου δε μπορείτε πλέον να το ελέγξετε. Και τότε συμβαίνει, κάτι που ο κόσμος θα δει ως δική σας ενέργεια, μα εκείνοι που ξέρουν θα μπορούν να δουν ότι δεν ενεργείτε εσείς, ότι σας κινεί μια τεράστια παρορμητική δύναμη. Συμπεριφέρεστε σαν ρομπότ.
Νόμοι, ψυχολογία και ψυχανάλυση
Πολλοί δολοφόνοι σε πολλά δικαστήρια ανά τον κόσμο έχουν πει με μεγάλη ειλικρίνεια ότι δεν έχουν δολοφονήσει. Μα το δικαστήριο δεν μπορεί να το πιστέψει, ο νόμος δεν μπορεί να το πιστέψει. Εγώ το πιστεύω, αλλά τα δικαστήρια και ο νόμος είναι όλα πρωτόγονα, δεν έχουν φτάσει στην ωριμότητα. Εξακολουθοούν να μη βασίζονται στην ψυχολογία. Είναι απλώς η εκδίκηση της κοινωνίας – οι αποφάσεις τους έχουν ωραία διατύπωση, αλλά στην πραγματικότητα δε διαφέρουν σε τίποτα από αυτό που έκανε ο δράστης. Έχει σκοτώσει, και τώρα η κοινωνία θέλει να σκοτώσει αυτόν.
Αν θέλετε να αποτρέψετε ένα (επόμενο) έγκλημα, τότε οι νόμοι σας πρέπει να βασίζονται περισσότερο στην ψυχολογία, στην ψυχανάλυση, στο διαλογισμό. Τότε θα είστε σε θέση να δείτε ότι κανένα άτομο δεν έκανε τίποτε κακό, απλώς η κοινωνία σας είναι κακή. Η κοινωνία είναι κακή επειδή διδάσκει τους ανθρώπους να καταπιέζουν, και όταν καταπιέζουν φτάνουν σε ένα σημείο όπου όλα ξεχειλίζουν και οι άθρωποι είναι απλώς ανήμποροι.
Απελευθερώνοντας το υποσυνείδητο
Μην κάνετε τίποτα, απλώς αγνοήστε… και δεν είναι δύσκολο, πρόκειται για ένα πολύ απλό φαινόμενο. Για παράδειγμα, στο δωμάτιό σας υπάρχει μια καρέκλα. Δε μπορείτε να την αγνοήσετε; Χρειάζεται να κάνετε κάτι γι αυτό; Δεν χρειάζεται να κάνετε τίποτα. Απλώς ρίξτε μια ματιά σε ό,τι υπάρχει μες στο μυαλό σας από κάποια απόσταση: Αυτό είναι θυμός, αυτό είναι θλίψη, αυτό είναι αγωνία, αυτό είναι ανησυχία, αυτό είναι έγνοια, και πάει λέγοντας. Αφήστε το να είναι εκεί. Δε με απασχολούν. Δε θα κάνω τίποτα για χάρη τους ή εναντίον τους. Και θα αρχίσουν να εξαφανίζονται.
Αν μπορείτε να μάθετε κάτι τόσο απλό, όπώς να αφήνετε αυτά τα πράγματα να εξαφανίζονται, θα αποκτήσετε μια τέτοια διαύγεια συναίσθησης: η όρασή σας θα είναι τόσο διαπεραστική, η διόρασή σας θα φτάνει τόσο μακριά, ώστε δε θα αλλάξει μόνο την ατομικότητά σας, αλλά θα επιτρέψει και σε ό,τι καταπιεσμένο υπάρχει στο υποσυνείδητο να έρθει στην επιφάνεια. Βλέποντας ότι έχετε μάθει να μην καταπιέζετε, τα πράγματα θα αρχίσουν να βγαίνουν προς τα έξω. Κανείς δε θέλει να ζει στο υπόγειο μες στο σκοτάδι! Βλέποντας τώρα ότι επιτρέπετε στα πράγματα να βγουν και πως δεν χρειάζεται να περιμένουν για τη νύχτα, όταν θα κοιμάστε, θα αρχίσουν να ανεβαίνουν. Θα τα δείτε να ανεβαίνουν από το υπόγειο του είναι σας και να φεύγουν από τη συναίσθησή σας. Σιγά σιγά το υποσυνείδητό σας θα αδειάσει.
*Το παρόν άρθρο αποτελεί αδειοδοτημένο απόσπασμα από το βιβλίο του Osho Συναισθηματική ευδαιμονία που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα.
